Σαν σήμερα 1 Ιανουαρίου : γεννήθηκε ο Λάκωνας λογοτέχνης Νικηφόρος Βρεττάκος (αφιέρωμα)
Νικηφόρος Βρεττάκος 1-1-1912 / 4-8-1991
Ο Νικηφόρος Βρεττάκος θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές.
Προτάθηκε 4 φορές για το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας.
«Ἀγαπῶ, ἄρα ὑπάρχω»
Αυτός ο μικρός αλλά τόσο ηχηρός στίχος από το «Μεσουράνημα της Φωτιάς» ίσως πρεσβεύει με μεστό τρόπο την ουσία της ποίησης αλλά και της προσωπικότητας του Νικηφόρου Βρεττάκου. Ο ποιητής της αγάπης, της ειρήνης, της ελληνικότητας και του ανθρωπισμού.
Έτος του Νικηφόρου Βρεττάκου το 2012
Το 2012, μετά από αίτηση του Αρχείου Ν. Βρεττάκου προς το Υπουργείο Πολιτισμού, ανακηρύχθηκε «Έτος Νικηφόρου Βρεττάκου», και πολλοί φορείς ανά την Ελλάδα τιμούν την μνήμη και το έργο του μεγάλου λογοτέχνη, με εκδηλώσεις αφιερωμένες στην ποίησή του. Επίσημος φορέας στον οποίο ανατέθηκε ο επετειακός εορτασμός είναι το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου
Η ζωή του
Γεννημένος την πρωτοχρονιά του 1912 στις Κροκεές της Λακωνίας, ο Νικηφόρος Βρεττάκος ζει τα πρώτα του χρόνια μαζί με τους γονείς και τα πέντε αδέλφια του σε ένα αγρόκτημα στην Πλούμιτσα και μεγαλώνει κοντά στην φύση και τον Ταΰγετο, που καθόρισε την αγάπη του για το φυσικό κάλλος και κατ’ επέκταση την ποιητική του ιδιοσυγκρασία – οι αναφορές σε αυτά τα κομμάτια ελληνικής γης είναι διάχυτα σε όλο του το έργο.
Ως μαθητής στο Γύθειο και ως φοιτητής στην Νομική Σχολή της Αθήνας, ο Νικηφόρος Βρεττάκος αντιλαμβάνεται τελικά ότι δεν τον γοητεύουν οι νόμοι, αλλά μόνο τα γράμματα. Στην διακοπή των σπουδών του, σημαντικό ρόλο παίζει και η οικονομική δυσπραγία της οικογένειάς του, αφού από νωρίς έπρεπε να αναζητήσει δουλειά. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια πως άφησε ποτέ του κάτω την πένα του: Στα τέλη της δεκαετίας του ’20 εκδίδεται η πρώτη του ποιητική συλλογή («Κάτω από σκιές και φώτα»), ενώ με την δεύτερη («Κατεβαίνοντας στην Σιγή των αιώνων»), αναγκάζει τον Κωστή Παλαμά να δηλώσει δημόσια πως θέλει να τον γνωρίσει.
Από εκείνη την στιγμή, και μέσα σε δέκα χρόνια, η ζωή του γίνεται ένα πεδίο διαρκούς μάχης: Ένας γάμος, το πρώτο του παιδί, ένα βιβλίο του στην πυρά από το καθεστώς της 4ης Αυγούστου, ο ελληνοϊταλικός πόλεμος στον οποίο υπηρετεί ενεργά και στην συνέχεια η Αντίσταση, κατά την οποία οργανώνεται στο ΕΑΜ συνθέτουν το σκηνικό μιας πολυτάραχης, «θορυβώδους» δεκαετίας. Ο θόρυβος όμως δεν μπόρεσε να ανακόψει την έμπνευσή του, η οποία διοχετευόταν στους λυρικούς του στίχους, που εξυμνούσαν την ειρήνη, την αγάπη, την ελληνικότητα, και ενέπνεαν ταυτόχρονα και τους υπόλοιπους συναγωνιστές του κατά την Κατοχή.
Κι ενώ, μεταπολεμικά, έρχονται οι πρώτες διακρίσεις και τα τιμητικά βραβεία, αρχίζουν και οι διώξεις για τα πολιτικά του φρονήματα, καθώς αποτελούσε μέλος του ΚΚΕ. Αργότερα, εξαιτίας του δράματός του «Δυο άνθρωποι μιλούν για την ειρήνη του κόσμου» διαγράφεται και από το ΚΚΕ, ενώ η μοίρα του παίζει παράξενα παιχνίδια: Ενώ λαμβάνει το Κρατικό Βραβείο Ποίησης και τα ποιήματα του γνωρίζουν διεθνή καταξίωση, στις αρχές της δεκαετίας του ’60 μένει άνεργος, το σπίτι του στην Πειραιά όπου ζούσε με την σύζυγό του κατεδαφίζεται, και καταλήγει να δουλεύει ως ιματιοφύλακας στο Εθνικό Θέατρο.
Η δικτατορία των συνταγματαρχών το ’67 σηματοδοτεί την φυλάκιση του γιου του, Κώστα, και την αυτοεξορία του ίδιου στην Ελβετία, όπου συνεχίζει να συγγράφει και να γνωρίζει διεθνή αποθέωση – έκτοτε προτάθηκε τέσσερις φορές για το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Λίγο μετά την Μεταπολίτευση, εγκαθίσταται μόνιμα στην αγαπημένη του Πλούμιτσα στην Λακωνία και ξεκινά την τελευταία γόνιμη ποιητική του περίοδο, μέχρι την 4η Αυγούστου του 1991, οπότε και αφήνει την τελευταία του πνοή. (πηγή www.in2life.gr)
Το 1934 εργάστηκε ως γραφέας στις γενικές αποθήκες στρατού στον Πειραιά.
Εκεί γνωρίστηκε με την Καλλιόπη Αποστολίδη, την οποία παντρεύτηκε τον ίδιο χρόνο και με την οποία απέκτησε μια κόρη τη Τζένη και ένα γιο τον Κώστα. Το 1935 εργάστηκε στα Μεταξουργία Νέας Ιωνίας και ένα χρόνο αργότερα ως ιδιωτικός υπάλληλος και ως εργάτης υφαντουργείου. Το 1938 διορίστηκε στο Υπουργείο Εργασίας με παρέμβαση του φίλου του Θέμου Αμουργή. Το 1940 στρατεύτηκε στην πρώτη γραμμή και κινδύνεψε να σκοτωθεί στο ύψωμα της Κλεισούρας. Το 1941 μετά από διάλυση του Συντάγματος στο οποίο υπηρετούσε επέστρεψε στην Αθήνα με τα πόδια. Η ημερολογιακές σημειώσεις του από αυτή την περίοδο αποτέλεσαν τη βάση του βιβλίου του Το αγρίμι. Από το 1942 ως το 1944 συμμετείχε ενεργά στην Εθνική Αντίσταση, οργανώθηκε στο Ε.Α.Μ. και γράφτηκε στο Κ.Κ.Ε.
Την περίοδο εκείνη πέθανε ο πατέρας του και η ταφή του έγινε στην Πλούμιτσα. Το 1946 προσλήφθηκε ως γραφέας στον Οικονομικό Συνεταιρισμό Εκτελωνιστών του Πειραιά. (πηγή tvxs.gr)
Τιμήθηκε με το Πρώτο Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1940, 1956, 1982),
Το βραβείο Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών (1974), το βραβείο Knocken και το βραβείο της Εταιρείας Σικελικών Γραμμάτων και Τεχνών (1980), το Αριστείο Γραμμάτων από την Ακαδημία Αθηνών (1982), το βραβείο του τίμιου Σταυρού του Απόστολου και Ευαγγελιστού Μάρκου από του Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής (1984), το μετάλλιο Χρυσός Πήγασος της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών (1989). Υπήρξε μέλος της κριτικής επιτροπής του διαγωνισμού των Νέων Ελλήνων Λογοτεχνών. Προτάθηκε τέσσερις φορές για το βραβείο Νοbel λογοτεχνίας Τιμήθηκε από πολλούς δήμους ανά την Ελλάδα, ανακηρύχτηκε επίτιμος πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών μαζί με το Γιάννη Ρίτσο και το Γιώργο Βαλέτα (1984), επίτιμος Πρόεδρος της Εταιρείας Γραμμάτων και Τεχνών του Πειραιά, επίτιμο μέλος του Παρνασσού , μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, επίτιμος διδάκτωρ του Τμήματος Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (1991). Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Νικηφόρου Βρεττάκου βλ. Αργυρίου Αλεξ., «Βρεττάκος Νικηφόρος», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό 2. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1984 και Κακούρου – Χρόνη Γεωργία, «Χρονολόγιο Νικηφόρου Βρεττάκου», Μνήμη του ποιητή Νικηφόρου Βρεττάκου (1912-1991) · επιμ. Π.Δ. Μαστροδημήτρης, σ.15-38. Αθήνα, 1993. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).
Συγγραφικό Έργο
Το συγγραφικό έργο του Νικηφόρου Βρεττάκου, δύναται να χωριστεί σε 4 μέρη. Την παρθενική του εμφάνιση, ο Νικηφόρος Βρεττάκος, στον χώρο της λογοτεχνίας, την έκανε το 1929, με τη δημοσίευση κάποιων πρωτόλειων ποιημάτων του από τα μαθητικά του χρόνια με τίτλο Κάτω από σκιές και φώτα (εκδόθηκαν το 1933). Μέχρι και το 1940 εξέδωσε έξι συλλογές, τις οποίες συγκέντρωσε στον τόμο Γκριμάτσες του ανθρώπου. Πολλές ποιητικές συλλογές, ακολούθησαν, έως το 1951 (χρονιά θεωρούμενη ως δεύτερο ορόσημο στην καλλιτεχνική του πορεία), που εξέδωσε με τίτλο Τα ποιήματα 1929-1951, τον δεύτερο συγκεντρωτικό τόμο με ποιήματά του. Εκείνη την περίοδο παρατηρείται η στροφή του Βρεττάκου από τον νεανικό λυρισμό, στην έντονη δραματική γραφή.
Ακολούθησε η τρίτη και ωριμότερη περίοδος της δημιουργίας του, στην οποία επιχείρησε μια εξισορρόπηση αυτών των δύο στοιχείων, του λυρικού στοιχείου και του δραματικού, στην υπηρεσία του ηθικού και κοινωνικού προβληματισμού του. Αυτή την περίοδο ασχολείται με έννοιες όπως φως, φύση, αγάπη και αγνότητα.
Η τέταρτη και τελευταία ποιητική περίοδος (1975-1990) μπορεί να χαρακτηριστεί από αισιοδοξία, η οποία έχει διάρκεια. Στα ποιήματά του μιλά για μια πιο ανθρώπινη ζωή, καθώς και για μια διαρκή εγρήγορση και επανάσταση.
Η τέταρτη και τελευταία ποιητική περίοδος (1975-1990) χαρακτηρίζεται από αισιοδοξία που έχει διάρκεια. Μιλά στα ποιήματά του για μια ανθρωπινότερη ζωή, για μια διαρκή εγρήγορση και επανάσταση.
Βραβεία
- Πρώτο Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1940, 1956, 1982)
- Βραβείο Κώστα και Ελένης Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών (1974)
- Βραβείο Knocken (1980)
- Βραβείο της Εταιρείας Σικελικών Γραμμάτων και Τεχνών (1980)
- Αριστείο Γραμμάτων από την Ακαδημία Αθηνών (1982)
- Βραβείο του Τίμιου Σταυρού του Απόστολου και Ευαγγελιστού Μάρκου από του Πατριαρχείο Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής (1984)
- Μετάλλιο Χρυσός Πήγασος της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών (1989)
Τιμητικές Διακρίσεις
- Επίτιμος πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών
- Επίτιμος Πρόεδρος της Εταιρείας Γραμμάτων και Τεχνών του Πειραιά
- Επίτιμο μέλος του «Παρνασσού»
- Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών
- Επίτιμος διδάκτωρ του Τμήματος Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
Εργογραφία Ποίηση
- Κάτω από σκιές και φώτα. Αθήνα, τυπ. Τέχνη, 1929.
- Κατεβαίνοντας στη σιγή των αιώνων. Αθήνα, Μαυρίδης, 1933.
- Οι γκριμάτσες του ανθρώπου. Αθήνα, τυπ. Ματαράγκα, 1935.
- Ο πόλεμος. Αθήνα, τυπ. Ματαράγκα, 1935.
- Η επιστολή του κύκνου. Αθήνα, Γκοβόστης, 1937.
- Το ταξίδι του Αρχάγγελλου (sic) Σχέδια – Καλλιτεχνική επιμέλεια Επαμ. Λιώκη. Αθήνα, 1938.
- Μαργαρίτα – Εικόνες απ’ το ηλιοβασίλεμα. Αθήνα, Αντωνόπουλος, 1939.
- Το γυμνό παιδί. Αθήνα, Νεοελληνική Λογοτεχνία, 1939.
- Το μεσουράνημα της φωτιάς·Ποιήματα 1938-1940. Αθήνα, Αντωνόπουλος, 1940.
- Ηρωική συμφωνία… Αθήνα, έκδοση του περ. Φιλολογικά Χρονικά, 1944.
- 33 Ημέρες. Αθήνα, Ματαράγκας, 1945 (Α’ Κρατικό Βραβείο Ποίησης)
- Λόγος ενός ληστή στη διάσκεψη του Πότσδαμ. Αθήνα, Ματαράγκας, 1945.
- Η παραμυθένια Πολιτεία. Αθήνα, Ματαράγκας, 1947.
- Το βιβλίο της Μαργαρίτας. Αθήνα, Ανδρομέδα, 1949.
- Ο Ταϋγετος και η σιωπή. Αθήνα, Λογοτεχνική Γωνιά, 1949.
- Τα θολά ποτάμια. Αθήνα, 1950.
- Πλούμιτσα. Κροκεές, 1950 (περιορισμένα αντίτυπα )
- Πλούμιτσα. Αθήνα, Τα Πειραϊκά Χρονικά, 1952.
- Έξοδος με το άλογο (Ύμνος στη χαρά) Μ’ ένα σχέδιο του Γιώργου Βακαλό. Αθήνα, 1952.
- Στον Ρόμπερτ Οπενχάιμερ. Αθήνα, Ημέρα, 1954.
- Ο χρόνος και το ποτάμι 1952-1956. Αθήνα, Δίφρος, 1957.
- Η μητέρα μου στην εκκλησία. Αθήνα, Δίφρος, 1957.
- Βασιλική δρυς Ποιήματα. Αθήνα, Δίφρος, 1959.
- Το βάθος του κόσμου. Αθήνα, Ματαράγκας, 1961.
- Αυτοβιογραφία. Αθήνα, Φέξης, 1961.
- Ωδή στον ήλιο. Αθήνα, Διογένης, 1974.
- Διαμαρτυρία· Ποιήματα Με δύο σχέδια της Christine Lichthard. Αθήνα, Διογένης, 1974.
- Το ποτάμι Μπυές και τα εφτά ελεγεία. Αθήνα, Διογένης, 1975.
- Απογευματινό ηλιοτρόπιο Ξυλογραφίες – εξώφυλλο Ζίζης Μακρή. Αθήνα, Διογένης, 1976.
- Ο Προμηθέας ή Το παιχνίδι μιας μέρας. Αθήνα, Διογένης, 1978.
- Εις μνήμην 1940-1944. Αθήνα, Σύγχρονη Εποχή, 1981.
- Λειτουργία κάτω απ’ την Ακρόπολη. Αθήνα, Τα Τρία Φύλλα, 1981.
- Ο διακεκριμένος πλανήτης) Ποιήματα. Αθήνα, Τρία Φύλλα, 1983.
- Ηλιακός λύχνος. Αθήνα, Τα Τρία Φύλλα, 1984.
- Εκκρεμής δωρεά. Αθήνα, Τα Τρία Φύλλα, 1986.
- Χωρωδία. Αθήνα, Τα Τρία Φύλλα, 1988.
- Η φιλοσοφία των λουλουδιών Ποιήματα· Μετάφραση David Connoly· Εικονογράφηση Γιώργη Βαρλάμου. Αθήνα, Artigraf, 1988.
- Σικελικά ποιήματα. Αθήνα, Αστρολάβος/Ευθύνη50, 1990.
- Διαμαρτυρία. Αθήνα, Τα Τρία Φύλλα, 1991.
- Συνάντηση με τη θάλασσα. Αθήνα, Τα Τρία Φύλλα, 1991.
- Selected Poems, translated by David Connolly, εκδ. «Αιώρα», Αθήνα 2015
Πεζά
- Το αγρίμι 1941-1943. Αθήνα, Ματαράγκας, 1945.
- Το ηθικό στοιχείο στη δημοτική ποίηση. Αθήνα, 1954. (ανατύπωση από τα Ελληνικά Χρονικά99, 14/3/1954, σ.17-20)
- Δυο άνθρωποι μιλούν για την ειρήνη του κόσμου. Αθήνα, Τα Πειραϊκά Χρονικά, 1949.
- Ο ένας από τους δύο κόσμους (Ένα ταξίδι – Μια γιορτή – Μερικά συμπεράσματα). Αθήνα, 1958.
- Νίκος Καζαντζάκης · Η αγωνία του και το έργο του Επιμέλεια Κωστούλας Μητροπούλου. Αθήνα, Σύψας Π. – Σιαμαντάς Χρ., 1960.
- Η Στροφή και η θέση του Σεφέρη. Αθήνα, 1962 (ανάτυπο από τον τόμο για το Σεφέρη)
- Το αγρίμι και η καταιγίδα. Αθήνα, Θεμέλιο, 1965.
- Οδύνη. Νέα Υόρκη, Εκδόσεις Αποφοίτων Ελληνικών Πανεπιστημίων, 1969.
- Μπροστά στο ίδιο ποτάμι Διηγήματα. Αθήνα, Διογένης, 1972.
- Μαρτυρίες μιας κρίσιμης εποχής. Αθήνα, Κάκτος, 1979.
- Ποιητικός λόγος και εθνική αλήθεια (Ο λόγος του ποιητή στην Ακαδημία στις 9 Φεβρουαρίου 1988). Αθήνα, Φιλιππότης, 1988.
- Λόγος για το Μεσολόγγι (Γιορτές της Εξόδου 17 Απριλίου 1989). Αθήνα, Φιλιππότης, 1989.
- Ακαδημία Αθηνών · Έκτακτος Συνεδρία της 12ης Δεκεμβρίου 1989 · Προεδρία Σόλωνος Κυδωνιάτου · Μνήμη Άγγελου Σικελιανού · Ομιλία του Ακαδημαϊκού κ.Νικηφόρου Βρεττάκου · Ομιλία του Ακαδημαϊκού κ. Πέτρου Χάρη. Αθήνα, 1989 (ανάτυπο από τα Πρακτικά της Ακαδημίας Αθηνών64).
- Η φθορά της γλώσσας φθορά του έθνους. Αθήνα, Φιλιππότης, 1990.
- Ενώπιος ενωπίω · Ημερολογιακές σημειώσεις 1962 Πρόλογος Κώστας Βρεττάκος. Αθήνα, Τα Τρία Φύλλα, 1991.
- Οδύνη– Αυτοβιογραφικό. Αθήνα, Πόλις, 1995.
Αρχείο Νικηφόρου Βρεττάκου.
Το αρχείο του Νικηφόρου Βρεττάκου έχει παραχωρηθεί από την οικογένεια του στην πόλη της Σπάρτης και βρίσκεται στην Δημοτική Βιβλιοθήκη του Δήμου Σπάρτης.
Το τμήμα αποτελεί φόρο τιμής στο μεγάλο ποιητή της Λακωνίας και συγκεντρώνει πλούσιο αρχειακό υλικό γύρω από τη ζωή του και το έργο του.
Το Αρχείο, το οποίο κατέγραψε η φιλόλογος και φίλη του ποιητή Γεωργία Κακούρου – Χρόνη, περιλαμβάνει: Τα χειρόγραφά του. Την οικογενειακή αλληλογραφία και την αλληλογραφία του με πολλούς επώνυμους και ανώνυμους θαυμαστές της ποίησής του. Φωτογραφίες του, τα βραβεία και τις τιμητικές διακρίσεις του, προσωπικά του αντικείμενα και το μεγαλύτερο μέρος της βιβλιοθήκης του.
Έχει καταβληθεί προσπάθεια να παρουσιαστεί διακριτικά ο προσωπικός χώρος του ποιητή με τα έπιπλα που χρησιμοποιούσε, το γραφείο του, μέρος της βιβλιοθήκης του, γκραβούρες και πίνακες που αγαπούσε καθώς και μία σειρά φωτογραφιών που καλύπτουν μεγάλο μέρος της ζωής του.
Οι στόχοι του Αρχείου είναι: Η συγκέντρωση οποιουδήποτε υλικού (έντυπου – οπτικοακουστικού) που αφορά στον ποιητή. Η γνωριμία των μαθητών με τη ζωή και το έργο του (εκπαιδευτικά προγράμματα). Εκδόσεις έργων του και μελετών για το έργο του. (Ηδη κυκλοφόρησε το βιβλίο του Ροζέ Μιλιέξ «Ο Ταΰγετος και η σιωπή», σε μετάφραση Νικηφόρου Βρεττάκου (η εισαγωγή είναι της Γεωργίας Κακούρου – Χρόνη) και προετοιμάζεται η έκδοση μελέτης της προαναφερόμενης για την «Ποιητική του Ν. Βρεττάκου» και σχεδιάζεται η μελλοντική έκδοση της αλληλογραφίας του. Παρουσίαση (οπτικοακουστικά) και ηλεκτρονικά της ζωής και του έργου του.
Ήδη στη διεύθυνση www.nikiforos.edu.gr οι χρήστες του διαδικτύου μπορούν να έχουν πρόσβαση στο Αρχείο του. Διοργάνωση εκθέσεων και συνεδρίων για τον ποιητή. Παρουσίαση τμήματος του υλικού σε άλλους φορείς. Και τέλος η μετατροπή του σπιτιού όπου γεννήθηκε ο ποιητής στην Πλούμιτσα, σε συνεργασία με το Δήμο Ευρώτα και άλλους φορείς, σε ξενώνα για τους Ελληνες και ξένους μελετητές του έργου του. (πηγή www.nikiforos.edu.gr)
Η Τελευταία του βόλτα στον Ταϋγετο.
Αφορμή για την αναφορά στον ποιητή και στην αγάπη του για τον Ταΰγετο ήταν η συμμετοχή του στην 26η Πανελλήνια Ορειβατική Συνάντηση (20-21/7/1991), σε υψόμετρο 1.700μ., στον Ταΰγετο, όπου ο Νικηφόρος Βρεττάκος έκλεισε τη συνάντηση απαγγέλλοντας τον επίλογο από το ορατόριό του «Λειτουργία κάτω από την Ακρόπολη». Αυτή ήταν η τελευταία δημόσια εμφάνισή του. Δέκα μέρες μετά, στις 4/8/1991, άφησε την τελευταία του πνοή στην αγαπημένη του Πλούμιτσα.(πηγή www.rizospastis.gr)
Συνεντεύξεις.
«Υπάρχουν και σήμερα ακόμα λαοί που ζουν μια συνεχή Μεγάλη Παρασκευή… Οι Καϊάφες και οι Ηρώδηδες εξακολουθούν να υπερβασιλεύουν ακόμη και σήμερα. Και εξακολουθούν να είναι αδυσώπητοι». Τα λόγια του Νικηφόρου Βρεττάκου ακούγονται από τον ίδιο στο ειδικό αφιέρωμα της ΕΡΤ για το Πάσχα, κι όμως, μοιάζουν να ταιριάζουν απόλυτα και με τις πληγές του ελληνισμού ανά τις εποχές, μέχρι και σήμερα.
«Στην ποίηση έδωσα την ψυχή μου, και χωρίς να είμαι βέβαιος ότι είμαι ποιητής, ξέρω τώρα πως δεν είμαι τίποτε άλλο». Ο Νικηφόρος Βρεττάκος ήξερε κατά βάθος πως γεννήθηκε για την ποίηση.
Άλλωστε αυτό αποδίδει και με τους στίχους του:
«Ἔχω ἤδη ἀφήσει τὴν καρδιά μου στὴ γῆ
νὰ χτυπάει μονάχη της. (Αὐτὸ εἶναι ἄλλωστε
ἡ ποίηση). Νὰ μποροῦν νὰ τὴν ἔχουν
στὶς σάκκες τους τὰ παιδιά, νὰ τὴν μετακινοῦνε
οἱ ταξιδιῶτες. Κ’ οἱ πικραμένοι
ποὺ ξέμειναν ἀπὸ ἥλιο, ν’ ἀκοῦν
το φλοῖσβο του μέσα της.» (πηγή www.in2life.gr)
Μερικά από τα ποιήματα του.
Ἂν σοῦ λείψω μιὰ νύχτα
Ἂν σοῦ λείψω μιὰ νύχτα μὴν ἀνησυχήσης
ὡς τὸ ἄλλο πρωί, ὡς τὸ ἄλλο βράδυ, ὡς τὴν Κυριακή,
Ἐδῶ κάπου θὰ βρίσκομαι σ᾿ ἕναν ἄρρωστο δίπλα,
μ᾿ ἕνα πικρὸ ραβδὶ θὰ ψάχνω νὰ βρῶ μία πηγή.
πόρτα σὲ πόρτα θὰ γυρνῶ μ᾿ ἕνα ψωμὶ στὴ μασχάλη.
Ἔχε ἀναμμένη τὴ φωτιὰ πάντοτε, γιατὶ πάντοτε
θὰ σοῦ γυρίζω μουσκεμένος- Ἔχω ζεσταμένο
στὰ γόνατά σου ἕνα πουκάμισο κι ἔχε τὸ νοῦ σου
στὴν πόρτα καὶ στὴ δημοσιὰ μὴν ἀκουστῶ, γιατί,
δίχως λειψὸ ἀποφέγγαρο κι ἄστρι, κάθε φορά,
ἀπὸ τὴν ἄκρη θά ῾ρχομαι τὸν κόσμου.
Δίχως πανί
Δίχως πανί, δίχως κουπί, ἂν μᾶς σέρνει
ὁ γιαλός μας,
δίχως ἄστρο ἂν μᾶς θέλει ἡ νύχτα,
δίχως ἥλιο ἂν μᾶς καλεῖ ἡ ημέρα,
ποῦ εἶναι ο κόσμος;
Δειλινά
Τὰ βήματα τοῦ φθινοπώρου ἀντήχησαν
νωρίς, κι εἶπε μὲ πίκρα ἡ ἀδελφή μου:
«Ἡ νυχτερινὴ βροχὴ τὰ ρόδα μας
τὰ μάδησε, ἀδελφούλη μου, καὶ τώρα;»
Ἕνα βιβλίο ρομαντικὸ θὰ συλλογίστηκε…
Μὰ ἐγὼ ἀναμέτρησα στὸ νοῦ μου τὶς ἱστορίες
γύρω ἀπ᾿ αὐτὰ τὰ ῥόδα ποὺ πεθάνανε
στὴ φύση ἀνάμεσα καὶ στὴν καρδιά μου.
Μὴν ἀγγίζετε!
Ἀφῆστε αὐτὸν τὸν ὄμορφο κόσμο νὰ διαιωνίζεται
ἀνακυκλώνοντας τὸ αὔριο μὲς στὶς πηγές του ὅπως
τὸν καιρὸ ποὺ γεννήθηκα ὡς ν᾿ ἀναδύεται,
κάθε πρωί, γιὰ πρώτη φορά, μὲς
ἀπ᾿ τὶς ρόδινες γάζες τῆς γέννας του.
Σβῆστε στὸν ἥλιο τὴν κακὴ φωτιά.
Μὴ μᾶς σκοτώνετε!
Συνεχής ενημέρωση μέσα από www.spartavoice.gr.
Ακολουθήστε μας και στις σελίδες μας Sparta Voice.gr oficcial page & LAKONIA GREECE στο Facebook & γίνετε μέλος στην ομάδα μας, twitter ώστε να ενημερώνεστε άμεσα